SEKİZ KUŞ, DOKUZ KIZ: Akkızlar, UTANMAZ MASKARALAR: Karakızlar
Galeri PG,İstanbul,Ekim2001,Can Göknil sergisi
SEKİZ KUŞ,DOKUZ KIZ:Akkızlar
UTANMAZ MASKARALAR:Karakızlar
Biline ki evvelce,gökyüzünün yedi kat,onyedi kat,hatta otuzüç kat olduğu dönemlerde,gök tümbeğinin üzerinde,altın işlemeli, dağ gibi tahtında Tanrı Ülgen otururdu.Oraya,evreni yarattıktan sonra çekildi.Dokuz oğlu ve dokuz kızı vardı.Oğullarının ve diğer elçilerinin yardımıyla kamlara* yol göstererek insanları yukarıdan yönetirdi.Bulutlar Tanrı Ülgen’in duygularını yansıtırdı.
Göğün katlarında pek çok alemler vardı.Gamsız guguk kuşu herkese saz olurdu.Akkızlar’la birlikte oynaşıp güler,eğlenirlerdi.Tanrı Ülgen’in dokuz kızı tanrısal saflıkları ve güzellikleri nedeniyle ak olarak anılırdı. Ak Altay Türkçe’sinde cennet demekti.. Kamların ilham perileri olan Akkızlar’ın şaman davullarına resimleri yapılır,kimi zaman da putları, şaman cüppesine dikilirdi.Sadece iki tanesinin adı bilinirdi:
Kiştey Ana ve Erke Soldon.
Bir de yeraltı dünyası vardı ki burasının hanı Erlik’ti.Kötü ruhları idare eder; süpürgeli cadısını,dev anasını,al karısını yeryüzüne yollar,insanları şeytanca çalmaya çalışırdı. Atalarımız, işte bu inançlar çerçevesinde iyilik ve kötülük arasında bocalayarak denge kurmaya çabalarlardı.Kamlar ise bu dengenin kurulmasını kolaylaştırmaya çalışan kahinlerdi.Gelgelelim yeryüzünü yeraltına bağlayan kapılardan geçtiklerinde Karakızlar’ın ağına düşmeleri olasıydı.Erlik Han’ın bu dokuz kızı,eğlence ve oyunlarla kamları kandırarak işlerinden alıkoyar,onları kendilerine çekerlerdi.Aslında çok alımlı değillerdi ama cilveli,işveli dişilerdi.Onların kurbanı olan şaman rahipler daha sonra Erlik Han tarafından oldürülürlerdi.
Yeryüzündesiniz. Üstünüzde gökyüzü ve katları, altınızda ise yeraltı alemi var.Ortaasya inanç dünyasında, atalarımızın evreninde dolaşmaktasınız.
Can Göknil
*Kam:Türk kavimlerinde şaman rahiplere verilen isim